Zonguldak Tabip Odası ve Çağdaş Gazeteciler Derneği iş birliğiyle gerçekleştirilen “Yerel Yönetimler, Sağlık ve Medya” paneli, Zonguldak Belediyesi Sinema Salonu’nda yoğun katılımla yapıldı. Panele, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Başkanı Dr. Cemil Tugay ile Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Genel Sekreteri Prof. Dr. Önder Okay konuşmacı olarak katıldı.
Panelin moderatörlüğünü ise Zonguldak Tabip Odası Başkanı Prof. Dr. Ekol Kargı üstlendi.
GENİŞ KATILIM SAĞLIK VE YEREL YÖNETİMLERİN ÖNEMİNİ ORTAYA KOYDU
Etkinliği; Zonguldak Belediye Başkanı Tahsin Erdem, Bakacakkadı Belediye Başkanı Oktay Albuz, Muslu Belediye Başkanı Fırat Kabadayı, önceki dönem Zonguldak Belediye Başkanı Muharrem Akdemir, Karaman Belediye Başkanı Mustafa Kalaycı, Gökçebey Belediye Başkanı Vedat Öztürk, Birlik Belediye Başkanı Burhan Sezgin, Filyos Belediye Başkanı Erol Acar, Kozlu Belediye Başkanı Altuğ Dökmeci, CHP İl Başkanı Devrim Dural, CHP ilçe başkanları, CHP İl Genel Meclisi Grup Başkanvekili Şenduran Altuntaş, çeşitli STK temsilcileri ve çok sayıda davetli izledi.
Çağdaş Gazeteciler Derneği Şube Başkanı Ali Ayaroğlu, açılış konuşmasında tüm katılımcılara “Hoş geldiniz” diyerek teşekkür etti.
ÖNDER OKAY: “BELEDİYELER KAMU HİZMETLERİNİN YÜZDE 70’İNİ ÜSTLENİYOR”
Panelde konuşan TTB Merkez Konseyi Genel Sekreteri Prof. Dr. Önder Okay, sağlık hizmetlerinin tarihsel gelişimini ve yerel yönetimlerle olan bağını anlatarak şunları söyledi:
“Yerel hizmetler iyileştirilmeden sağlıklı bir toplumdan bahsetmek mümkün değildir. Kanalizasyondan ulaşıma, barınmadan çevre düzenlemesine kadar her alan sağlığın doğrudan parçasıdır. Türkiye’de kamu hizmetlerinin yaklaşık yüzde 70’i belediyeler tarafından gerçekleştiriliyor. Bu nedenle yerel yönetimler, toplum sağlığının temel belirleyicisidir.”
Prof. Dr. Okay, geçmişte Türkiye’de belediye hastanelerinin önemli rol oynadığını, bugün ise yalnızca İzmir Eşrefpaşa Belediye Hastanesi’nin ayakta kaldığını hatırlatarak, belediyelerin ihtiyaç odaklı sağlık hizmeti sunmasının önemine vurgu yaptı.
CEMİL TUGAY:“HASTAYI ÖNLEMEK, TEDAVİ ETMEKTEN DAHA KIYMETLİDİR”
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı ve Sağlıklı Kentler Birliği Başkanı Dr. Cemil Tugay, konuşmasında hem Türkiye’nin sağlık tablosunu hem de yerel yönetimlerin bu alandaki etkisini kapsamlı biçimde değerlendirdi.
Tugay, konuşmasına katılımcıları selamlayarak başladı:
“Burada bulunmaktan, sizlerle bu önemli başlığı tartışmaktan büyük mutluluk duyuyorum. İzmir’den tüm Zonguldak’a selam getirdim.”
Dr. Tugay, Türkiye’de uzun süredir koruyucu sağlık hizmetlerinin geri planda kaldığını belirterek şunları söyledi:
“Hastalıkları ortaya çıkmadan engellemek en akıllıca yatırımdır. Ancak bugün Türkiye’de tedavi edici sağlık hizmetlerine ayrılan bütçe çok yüksek. İnsanlar müşteri gibi görülüyor, özel sağlık yatırımları olağanüstü teşvik ediliyor.”
TÜRKİYE’DE SAĞLIK TABLOSU: “RAKAMLAR ALARM VERİYOR”
Dr. Tugay, Türkiye’de sağlık sisteminin yükünü rakamlarla ortaya koydu:
Hekim başına yıllık başvuru oranı 10.1 – dünyadaki en yüksek oranlardan biri.
Sağlıklı olması gereken ortalama: 6.8.
Bu durum; hastalık oranının yüksekliğini, koruyucu sağlık hizmetlerinin yetersizliğini ve insanların sürekli hastaneye gitmek zorunda kalmasını gösteriyor.
Tugay, çocukluk çağı aşılarının ve kontrollerinin maliyetinin sadece 175 dolar olduğunu, ancak kızamık gibi hastalıkların tedavisinin kat kat pahalıya mal olduğunu vurguladı.
KRONİK HASTALIKLAR VE RUHSAL SORUNLARDA BÜYÜK ARTIŞ
Tugay’ın paylaştığı veriler çarpıcıydı:
Obezite oranı: %30
Diyabet oranı: %14 (Avrupa’nın en yüksek oranı)
Tansiyon yüksekliği: %30’un üzerinde
Ölüm nedenlerinin %87’si kronik hastalıklarla ilişkili
Ruh sağlığı tarafında da tablo endişe verici:
Türkiye, depresyon artış hızında Avrupa’da ilk sırada.
Gençlerde kaygı bozukluğu son yıllarda iki kat arttı.
Bir psikiyatri randevusu için 6 ay sonrasına gün veriliyor.
“Bu kadar geç müdahale edilen bir sistem insanların ihtiyaçlarını karşılayamaz” diyen Tugay, sağlık çalışanlarının yoğun yük altında ezildiğini belirtti.
İKLİM KRİZİ SAĞLIĞI TEHDİT EDİYOR: “HAVA KİRLİLİĞİ HER YIL 35 BİN ÖLÜME NEDEN OLUYOR”
Konuşmanın en çarpıcı bölümlerinden biri iklim krizine ayrıldı.
Dr. Tugay, aşırı sıcaklıklar, artan hava kirliliği, su kıtlığı ve yeni hastalık türlerinin Türkiye’de hızlı bir tehdit oluşturduğunu belirtti:
Aşırı sıcaklar ölüm oranlarını artırıyor.
Hava kirliliği her yıl 35 bin kişiyi öldürüyor.
Verilerin kamuoyuna açıklanmaması büyük bir sorun.
Yeni sinek türleri ve taşıdığı hastalıklar artık Türkiye’de görülüyor.
“ÇÖZÜM VAR: BİLİMSEL YÖNTEMLER VE YEREL YÖNETİMLERİN AKTİF ROLÜ”
Tugay, tablo karanlık görünse de çözümsüz olmadığını vurguladı:
“Dünyanın birçok ülkesi aynı sorunları yaşadı ve bilimsel yöntemlerle bunları büyük ölçüde çözmeyi başardı. Önemli olan veriye bakmak ve doğru plan yapmak.”
Yerel yönetimlerin sağlık alanında önemli rol üstlenebileceğini belirterek İzmir’de yapılan çalışmaları anlattı:
Mahallelerde ruh sağlığı danışmanlık merkezleri
Ailelere yönelik destek hizmetleri
Ağız ve diş sağlığı taramaları
Yaşlılara özel bakım programları
Diyabet tarama merkezleri
Riskli hastaların düzenli izlenmesi
20 bine yakın kişinin yararlandığı yerel sağlık danışmanlık merkezleri
“Diyabet sinsi bir hastalıktır. Düzenli takip edilirse körlük, böbrek yetmezliği ve dolaşım bozuklukları büyük ölçüde önlenebilir” dedi.
PANEL BÜYÜK İLGİ GÖRDÜ, ÇÖZÜM ODAKLI MESAJLAR DAMGA VURDU
Zonguldak’ta düzenlenen panel, hem sağlık çalışanlarının hem de yerel yöneticilerin yoğun ilgisiyle tamamlandı.
Etkinlikte, koruyucu sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi, iklim krizinin etkilerine karşı hazırlık, yerel yönetimlerin yetkilerinin artırılması ve toplum sağlığını önceleyen politikaların hayata geçirilmesi gerektiği ortak vurgu hâline geldi.