Türkiye’nin Karaelmas diyarı Zonguldak, yalnızca kömürün değil, emeğin ve sosyal hakların başkenti olarak tarihe damga vurmuştur. Bu köklü tarihin en önemli yapıtaşlarından biri olan Amelebirliği, 22 Temmuz 2025 itibariyle 102 yaşına giriyor. Kurulduğu günden bugüne işçinin alın terine, emeğin onuruna sahip çıkan Amelebirliği, sadece bir sosyal güvenlik kurumu değil, aynı zamanda Zonguldak’ın toplumsal belleğinde yaşayan bir kültürel değerdir.
TÜRKİYE’NİN İLK SOSYAL GÜVENLİK KURULUŞU OLARAK TARİHE GEÇTİ
Amelebirliği, 22 Temmuz 1923 tarihinde resmî olarak kurulmuş, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk sosyal güvenlik kuruluşu olarak tarihe geçmiştir. Henüz genç Cumhuriyet’in temelleri atılırken, Zonguldak’taki maden işçilerinin sosyal hakları da bu önemli kurum aracılığıyla güvence altına alınmıştır. Bu yönüyle Amelebirliği, yalnızca bölgenin değil, Türkiye’nin emek dünyasında öncü bir rol üstlenmiş, örnek bir model oluşturmuştur.
ÇALIŞMA HUKUKUNUN TEMELLERİ ZONGULDAK İLE ŞEKİLLENDİ
Türkiye’de çalışma hayatını düzenleyen yasaların gelişiminde Zonguldak’ın ve Amelebirliği’nin büyük bir payı vardır. 151 sayılı Ereğli Havza-i Fahmiyye Kanunu ile başlayan süreç, Amelebirliği’nin kurulmasıyla birlikte kurumsal bir yapıya kavuşmuş; iş kazası, hastalık, ölüm gibi risklere karşı ilk yasal düzenlemeler bu coğrafyada hayat bulmuştur. İşçinin hakkını koruyan yasaların temelleri Zonguldak’ta atılmış, Amelebirliği bu sürecin taşıyıcı kolonu olmuştur.
MODERN MADENCİ AİLESİNİN VAZGEÇİLMEZ GÜVENCESİ
Geçmişte olduğu gibi bugün de Amelebirliği, modern madenci ailesinin vazgeçilmez sosyal güvenlik ağıdır. Üyelerine sunduğu geçici iş göremezlik yardımları, ölüm ve eğitim destekleriyle bölge insanına nefes olmaya devam etmektedir. Yüzyılı aşan tarihiyle Amelebirliği, Zonguldak’ın yalnızca geçmişinde değil, bugününde ve geleceğinde de güçlü bir rol üstlenmeye devam etmektedir.
ZONGULDAK’IN KÜLTÜREL HAFIZASINDA YAŞAYAN BİR DEĞER
Amelebirliği, sadece işçilerin haklarını koruyan bir kurum olmanın ötesine geçerek, Zonguldak’ın kültürel kimliğinin de ayrılmaz bir parçası olmuştur. Dayanışmayı, yardımlaşmayı ve emeğin kutsallığını temsil eden Amelebirliği, yüz yılı aşkın süredir bölgedeki toplumsal dayanışmayı ayakta tutan en önemli kurumlardan biridir.
GELECEĞE UMUTLA YÜRÜYEN BİR KURUM
Kuruluşunun 102. yıl dönümünü kutlayan Amelebirliği, geçmişten aldığı güçle geleceğe umutla bakıyor. Zonguldak için bir tarih, Türkiye için bir örnek olan bu kurum, emeğin hak ettiği değeri bulduğu, sosyal güvenliğin güçlü olduğu bir geleceğin teminatı olmaya devam ediyor. 22 Temmuz’da gerçekleştirilecek kutlamalar da sadece bir yıl dönümü değil; emeğin, birlikteliğin ve dayanışmanın güçlü bir anması olacaktır.