ALZHEİMER HAKKINDA ANLAMLI ETKİNLİK
Zonguldak’ta Alzheimer farkındalığını artırmak amacıyla Z Psikolojik Danışmanlık Merkezi öncülüğünde belediye sinemasında özel bir etkinlik düzenlendi. Etkinlik kapsamında Anthony Hopkins’in başrolünü oynadığı Alzheimer temalı The Father filmi izlendi. Film gösteriminin ardından, Moderatör Psikiyatrist Uzm. Dr. Hasret Ozan Açıkgöz yönetiminde Alzheimer hakkında söyleşi gerçekleştirildi.
Söyleşide önemli açıklamalarda bulunan Bülent Ecevit Üniversitesi (BEUN) Nöroloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Esra Acıman, katılımcıların sorularını yanıtlayarak Alzheimer ve demans konusunda uyarılarda bulundu.
ZONGULDAK’TA ALZHEİMER VE DEMANS ARTIYOR
Doç. Dr. Esra Acıman, Zonguldak’ta yaşlı nüfusun artışıyla birlikte Alzheimer ve demans vakalarının da yükseldiğini belirtti. Üniversite bünyesinde poliklinik hizmeti verdiklerini ve yalnızca Zonguldak merkezden değil, çevre illerden de çok sayıda hastanın başvurduğunu ifade etti.
Demansın yalnızca unutkanlık olmadığını vurgulayan Demirel, Alzheimer hastalığının başlangıcında bellek bozukluklarının görüldüğünü, zaman ve mekan algısının bozulduğunu, düşünme ve yargılama yetisinin zayıfladığını söyledi. Ayrıca hastalarda kişilik değişiklikleri ve günlük yaşamda belirgin işlev kayıpları da yaşandığını belirtti.
“Her demans Alzheimer değildir, fakat her Alzheimer demanstır. Kısa dönem bellek kaybı bu hastalığın en tipik belirtisidir. Hastalar 10 yıl öncesini çok iyi hatırlayabilir, ancak bir saat öncesini unutabilirler.”
YAŞLANAN NÜFUS VE ÇEVRESEL FAKTÖRLER ETKİLİ
Doç. Dr. Acıman, demans sıklığının artmasının nedenlerini ise şöyle açıkladı:
Yaşlı nüfusun artışı: 65 yaş üstü insan sayısındaki artış, demans görülme sıklığını doğrudan etkiliyor.
Farkındalığın yükselmesi: Daha önce yaşlılığa bağlı unutkanlık normal sayılırken, artık erken tanı ve farkındalık artıyor.
Çevresel risk faktörleri: Stres, depresyon, hareketsiz yaşam ve yanlış beslenme Alzheimer riskini artırıyor.
COVID-19 dönemi izolasyonu: Evde kalma ve sosyal izolasyon, yaşlı bireylerde bilişsel bozukluk riskini artırdı.
Demirel, depresyonun da bilişsel fonksiyonlar üzerinde belirgin etkisi olduğunu ve tedavi edilmemiş depresyonun Alzheimer gelişimine zemin hazırladığını vurguladı.
ERKEN TANININ ÖNEMİ
Zonguldak’ta Alzheimer tanısının daha sık konulmasının bir diğer nedeninin, BEÜ’de bulunan Demans Polikliniği ve psikiyatri ile yürütülen ortak çalışmalar olduğunu ifade eden Acıman, çevre illerden gelen hastaların sayısının da oldukça fazla olduğunu belirtti.
“Erken tanı çok önemli. 50 yaşlarından itibaren başlayan kişilik değişiklikleri veya hafif unutkanlık belirtileri, Alzheimer’ın ön habercisi olabilir. Günümüzde MR ve beyin omurilik sıvısı testleriyle Alzheimer teşhisi %98-99 doğrulukla konabiliyor.”
Acıman, erken teşhis edilen hastalarda uygulanacak tedavilerin ilerleyişi yavaşlatabileceğini ve yaşam kalitesini artırabileceğini kaydetti.
TEDAVİ VE GELECEK ÖNGÖRÜLERİ
Türkiye’de erken evre Alzheimer tedavisi için bazı ilaçların sınırlı sayıda kullanılabildiğini ifade eden Acıman, şu anda Türkiye’de ilaç temini konusunda çalışmalar yürütüldüğünü açıkladı. Erken tanı sayesinde hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabiliyor ve hastalar günlük yaşamlarını daha uzun süre bağımsız sürdürebiliyor.
Doç. Dr. Acıman ayrıca, Türkiye’de 65 yaş üstü nüfusta demans görülme sıklığının %30-35 arasında olduğunu ve 2027-2030 yılları arasında bu rakamın iki katına çıkabileceğini öngördü.
FARKINDALIK HAYAT KURTARABİLİR
Zonguldak’ta yaşlı nüfusun hızla artması ve çevresel faktörlerin etkisi, Alzheimer ve demans vakalarını artırırken, erken tanı ve farkındalık büyük önem taşıyor. BEÜ ve Z Psikolojik Danışmanlık Merkezi gibi kurumlar, düzenledikleri etkinliklerle hem toplum bilincini artırıyor hem de hastalığın etkilerini azaltacak adımlar atıyor.
Doç. Dr. Esra Acıman, son olarak halkı bilinçlendirme ve düzenli sağlık kontrollerinin önemine dikkat çekerek, “Unutkanlık ya da hafıza sorunlarını küçümsemeyin; erken tanı, hayat kurtarabilir” mesajını verdi.