TOKİ’nin yeni dönem ödeme modeline ilişkin yapılan düzenlemeler, hak sahiplerinin hangi tutarlarda aylık ödeme yapacağını, taksitlerin nasıl belirleneceğini ve gelir gruplarına göre değişen ödeme planlarının ne şekilde uygulanacağını gündemin merkezine taşıyor. Yeni konut projelerinde kullanılan ödeme sisteminin hangi kriterlere göre şekillendiği, memur maaş katsayısına bağlı artışların taksitlere nasıl yansıtıldığı ve peşinat oranlarının hak sahiplerine ne tür avantajlar sunduğu sıkça sorulan başlıklar hâline geliyor. TOKİ konutlarında ödeme dönemi tam olarak nasıl işleyecek, taksit tutarları hangi formülle hesaplanacak ve hak sahiplerini önümüzdeki süreçte hangi mali yükümlülükler bekleyecek?
TOKİ Taksitleri ve Ödeme Düzeni
Uzmanların yaptığı açıklamaya göre yeni TOKİ projelerinde taksit hesaplaması, konutun toplam maliyeti üzerinden belirlenen peşinat tutarı çıkarıldıktan sonra kalan bakiyenin vade sayısına bölünmesiyle oluşturuluyor. Konut tipine göre başlangıç taksitleri farklılık gösterirken, belirlenen dönemlerde memur maaş katsayısına göre artış uygulandığı için ödemeler yıllık enflasyon değişimine göre güncelleniyor. Bu yöntem, proje bazlı maliyetlerin hak sahiplerine daha dengeli yansıtılmasını hedefliyor.
Düzenlemelere göre 2+1 ve 3+1 konutlarda peşinat oranları yüzde 10 ile 25 arasında değişebiliyor. Örneğin 1 milyon TL toplam maliyeti olan bir konutta yüzde 10 peşinat ödendiğinde 900 bin TL bakiye kalıyor ve bu tutar 240 aya yayıldığında başlangıç taksitleri yaklaşık 5 bin – 6 bin TL bandında şekilleniyor. Peşinat oranı yükseldikçe taksitler de aynı doğrultuda düşüyor. Hak sahiplerinin ödeme planı, kura sonucunda kendilerine verilen konut tipi üzerinden netleşiyor ve teslim sonrasında ilk taksit ödemesi başlıyor.
TOKİ’nin “sosyal konut” kapsamında geliştirdiği modellerde düşük gelir grupları için daha uzun vade seçenekleri sunulurken, orta gelir projelerinde taksitler maliyet hesabına göre daha yüksek seviyelerde seyrediyor. Tüm projelerde ortak uygulama ise taksitlerin memur maaş katsayısına endeksli artış sistemiyle yılda iki kez güncellenmesi.