Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2024 yılı verilerine göre, Zonguldak, Karabük ve Bartın illeri, müze sayıları, eser zenginlikleri ve sit alanlarıyla Batı Karadeniz'in kültürel haritasında dikkat çekiyor. İşte bu üç ilin öne çıkan verileri:
Zonguldak Sanayi Şehrinden Kültür Merkezine
Zonguldak, sahip olduğu 7 müze ile bölgenin en çok müzeye sahip ili konumunda. Müzelerindeki toplam eser sayısı ise 12 bin 43 ile oldukça yüksek bir seviyede bulunuyor. Ayrıca ilde tescil edilmiş 115 sit alanı mevcut. Bu veriler, kömür şehri olarak bilinen Zonguldak'ın, aynı zamanda zengin bir kültürel mirasa da ev sahipliği yaptığını gösteriyor.
Karabük Tarihi ve Doğal Güzelliklerin Merkezi
UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan Safranbolu'ya ev sahipliği yapan Karabük, 4 müzesi ve 435 eseriyle öne çıkıyor. Müzelerdeki eser sayısı diğer illere göre daha düşük olsa da, Karabük'ün asıl zenginliği sit alanlarında ortaya çıkıyor. İlde toplam 140 sit alanı bulunuyor ve bu sayı, Batı Karadeniz'deki diğer illere göre en yüksek rakam. Bu durum, Karabük'ün doğal ve tarihi dokusunu koruma konusundaki hassasiyetini gözler önüne seriyor.
Bartın Doğayla İç İçe Bir Kültür Hazinesi
Bartın, 4 müzesi ve 4 bin 207 eseriyle dikkat çekiyor. Müze sayısı diğer illerle benzer olsa da, eser sayısı açısından Zonguldak'tan sonra ikinci sırada yer alıyor. İldeki sit alanı sayısı ise 52. Bartın, bu verileriyle hem doğal güzelliklerini hem de kültürel mirasını bir arada sunan nadir şehirlerden biri olduğunu kanıtlıyor.
Müze sayısı 2024 yılında %5,0 arttı
Müze sayısı 2024 yılında önceki yıla göre %5,0 artarak 636 oldu. Müzelerin 217 tanesi Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde, 401 tanesi özel müze kategorisinde yer alırken Milli Saraylar Başkanlığına bağlı 18 müze faaliyet gösterdi. Ören yeri sayısı 147 oldu.
Müzelerdeki toplam eser sayısı 3 milyon 995 bin 133 oldu
Müzelerdeki eser sayısı önceki yıla göre %2,4 artarak 3 milyon 995 bin 133 oldu. Bakanlığa bağlı müzelerdeki eser sayısı geçen yıla göre %0,9 artarak 3 milyon 370 bin 881 olurken özel müzelerdeki eser sayısı %1,7 artarak 291 bin 89, Milli Saraylar Başkanlığına bağlı müzelerdeki eser sayısı %22,1 artarak 333 bin 163 oldu. Bakanlığa bağlı müzelerdeki eserlerin %60,1'i sikke, %27,8'i arkeolojik materyal, %6,5'i etnografik materyal, %3,5'i tablet oldu.
Bakanlığa bağlı müzelerdeki eserlerin dağılımı, 2024
Müze ve ören yeri ziyaretçi sayısı %10,6 arttı
Müze ve ören yeri ziyaretçi sayısı, 2024 yılında %10,6 artarak 61 milyon 687 bin 726 oldu. Ziyaretçilerin %51,7'si Bakanlığa bağlı müze ve ören yerlerini ziyaret etti. Bakanlığa bağlı ücretli müze ve ören yerlerini ziyaret edenlerin sayısı 18 milyon 995 bin 286 ve toplam ziyaretçiler içindeki payı %30,8 oldu. Özel müze ziyaretçi sayısı %8,4 artarak 19 milyon 774 bin 549 olurken Milli Saraylar Başkanlığına bağlı müze ziyaretçi sayısı %42,3 artarak 9 milyon 999 bin 370 oldu.
Bakanlığa bağlı ücretli müze ve ören yerleri ziyaretlerinden 5 milyar 158 milyon 308 bin 599 TL gelir elde edildi. Bakanlık tarafından satılan müze kartı sayısı 5 milyon 964 bin 575 oldu.
En yüksek müze ziyaretçi sayıları İstanbul, İzmir ve Nevşehir illerinde gerçekleşti
En yüksek müze ziyaretçi sayıları; 18 milyon 182 bin 745 ile İstanbul, 4 milyon 698 bin 641 ile İzmir ve 4 milyon 451 bin 607 ile Nevşehir illerinde gerçekleşti.
İllere Göre Bakanlığa Bağlı, Milli Saraylara Bağlı ve Özel Müze Ziyaretçi Sayıları, 2024
Yıllara göre müze ve ören yeri ziyaretçi sayısı, 2022-2024
Taşınmaz kültür varlıklarının sayısı %2,1 arttı
Taşınmaz kültür varlıklarının sayısı bir önceki yıla göre %2,1 artarak 127 bin 285 oldu. Taşınmaz kültür varlıklarının en çok bulunduğu il 34 bin 258 ile İstanbul olurken, 8 bin 61 ile İzmir ve 5 bin 30 ile Muğla takip eden iller oldu. Toplam sit alanı sayısı bir önceki yıla göre %5,4 artarak 26 bin 127 oldu. Sit alanlarının %97,0'sini arkeolojik sit alanları oluşturdu.
Tabiat parkı sayısı 268 oldu
Milli parkların sayısı 2024 yılında bir önceki yıla göre %2,1 artarak 49 oldu, milli park alanı %0,4 artarak 913 bin 160 oldu. Tabiat parkı sayısı %0,8 artarak 268'e yükselirken, tabiat parkı alanı %12,9 azalarak 94 bin 88 hektar oldu. Tabiatı koruma alanı sayısı önceki yıla göre %3,2 artarak 32 olurken, tabiat anıtı sayısı %0,9 artarak 111 oldu.
Tabiat parkı, tabiat anıtı, milli park ve tabiat koruma alanı sayısı, 2020-2024
