Türkiye’nin ve dünyanın en önemli tarihi yapılarından biri olan Ayasofya, tarih boyunca hem kilise hem cami hem de müze olarak hizmet verdi. Peki Ayasofya ne zaman müze oldu, kim tarafından bu karar alındı? Müze kararının ardında hangi siyasi ve kültürel nedenler vardı? Günümüzde yeniden cami olarak kullanılan Ayasofya’nın müze haline getirilme süreci, Türkiye Cumhuriyeti’nin modernleşme döneminin en dikkat çekici adımlarından biri olarak değerlendiriliyor. İşte Ayasofya’nın müze olma kararı ve arka planı…
Ayasofya’nın Müze Olma Süreci
Ayasofya, 1453 yılında İstanbul’un fethiyle birlikte camiye çevrilmişti. Ancak Cumhuriyet döneminde yapılan reformlar kapsamında, dönemin Bakanlar Kurulu kararıyla 24 Kasım 1934 tarihinde müze statüsüne geçirildi. Karar, Mustafa Kemal Atatürk’ün onayıyla Resmî Gazete’de yayımlandı ve 1 Şubat 1935’te Ayasofya Müzesi resmen ziyaretçilere açıldı. Bu dönüşüm, Türkiye’nin kültürel mirasını evrensel değerlere açma ve tarihi yapının tüm insanlığa ait olduğunu vurgulama amacı taşıyordu.
Müze haline getirildikten sonra Ayasofya, uzun yıllar boyunca hem yerli hem yabancı turistlerin en çok ziyaret ettiği yapılardan biri oldu. 1985 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne dahil edilen yapı, mimari zenginliğiyle dünya çapında büyük ilgi gördü. 2020 yılında alınan kararla müze statüsü kaldırılarak yeniden cami olarak ibadete açıldı.
Ayasofya 24 Kasım 1934 tarihinde Bakanlar Kurulu kararıyla müze haline getirildi; kararın altında Mustafa Kemal Atatürk’ün imzası bulunuyordu.
