Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) enerji politikalarından sorumlu Genel Başkan Yardımcısı ve Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, Türkiye Büyük Millet Meclisinde 20 Mayıs 2025’te toplanan Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) Komisyonu toplantısında yaptığı çarpıcı konuşmayla gündem oldu. Komisyonun, Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun (TTK) 2021 ve 2022 yılı faaliyetlerini görüştüğü oturumunda söz alan Yavuzyılmaz, kurumdaki işçi yetersizliğine, düşen üretim rakamlarına, iş güvenliği risklerine ve deneyim erozyonuna dikkat çekti.
NORM KADRONUN ALTI, MADEN İÇİN TEHLİKE ALARMIDIR
TTK’nin güncel işçi sayısının tehlikeli seviyelere gerilediğinin bir kez daha altını çizen Yavuzyılmaz, norm kadro altında çalışmanın sonuçlarının faciaya davetiye çıkardığını ifade etti. “Norm Kadro eksikliği madenleri bir saatli bombaya çeviriyor” diyen Yavuzyılmaz, kurumdan 2019 – 2024 yılları arasında 3696 işçinin emekli olduğunu vurguladı. Son yıllarda yapılan işçi alımlarının kamuoyuna “müjde” gibi sunulduğunu ama aynı yıllar arasında alınan işçilerin tamamının emekli olan işçi sayısını dahi karşılamadığını söyledi.
ÜRETİM 50 YILDA ÇAKILDI, İŞ GÜCÜ YARIYA İNDİ
Yavuzyılmaz, kurumda üretimin yıllar itibariyle düşüşünü de rakamlarla anlattı. Aynı zamanda KİT Komisyonu CHP Grup Sözcüsü olan Yavuzyılmaz, verilerle ortaya koyduğu konuşmasında; “1974’te 5 milyon tona yaklaşan satılabilir taş kömürü üretimi, 2024 yılında 764 bin tona geriledi. Bu miktar üretimin 6.5 kat küçükmesi demek. Yani TTK’nın 6.5 defa kapatılması demek. Diğer yandan, AK Partinin iktidara geldiği 2002 yılında TTK’da 15 bin maden işçisi varken bu sayı da günümüzde 7.736’ya düştü. Bu düşüş sadece ekonomik değil, aynı zamanda güvenlik sorunlarını da beraberinde getiriyor. Yeterli kadro olmadan güvenli ve verimli üretim mümkün değil” dedi.
AMASRA FACİASI ÖRNEĞİYLE ÇARPICI TABLO: USTA YOK, ÇIRAK VAR
Yavuzyılmaz, 14 Ekim 2022’de 43 madencinin hayatını kaybettiği Amasra faciasına da atıfta bulunarak, vardiyalarda yetersiz işçi sayısına ilaveten usta işçi saysındaki azalmaya bağlı olarak da çalışma düzeninin çöktüğünü söyledi. “Facia günü 1 ustaya karşılık 12 yardımcının çalıştığı bir düzen vardı. Sonuç felaket oldu. Bu tablo ne yazık ki 43 canımıza mal oldu,” diyerek kurumda tecrübeli işçilerin sayısındaki azalmanın faciaya olan etkisini gözler önüne serdi.
TTK’NIN DÜNYA STANDARTLARINDA ÜRETİM YAPABİLECEK FABRİKASI VAR
Yavuzyılmaz, Kurumda halen alev sızdırmaz (ATEX) özelliği bulunmayan cihazların son derece tehlikeli yerlerde kullanılmaya devam edildiğini söyleyerek, TTK’nin sahip olduğu ATEX sertifikalı maden makinaları üretimini de gündeme getirdi. Zonguldak’taki Maden Makinaları Fabrikası’nda üretilen 17 farklı ürünün Avrupa Birliği patlamaya dayanıklı donanım standartlarına sahip olduğunu hatırlattı. “Bu ürünler hem yerli üretim kapasitemizi güçlendiriyor hem de dışa bağımlılığı azaltıyor. Bu stratejik üretim Türkiye’nin elini güçlendirir, kurumda iş güvenliğini arttırır” dedi.
AK PARTİ TTK’YI ÇALIŞAMAZ DURUMA GETİRİYOR
Çalışma Bakanlığının TTK’nın bazı müesseseleriyle ilgili yaptığı denetimlere değinen Yavuzyılmaz, “Bakın, şunun altını çiziyorum: Türkiye Taş Kömürü Kurumunda üretimin 1 saat bile durmasına tahammülümüz yok ancak AK Partinin yaptığı uygulamalar, maden ocaklarını, TTK’yı çalışamaz duruma getiriyor veya risk altında çalışmayı zorunlu hâle getiriyor. Zamanında alınmayan tedbirler işin devamlılığını tehdit ediyor. Bakın, bunlar öyle büyük problemler ki. Amasra faciası tam da bu nedenlerle meydana geldi. Bu üstünü örterek görmezden gelinecek bir tehlike değil” ifadelerine yer verdi.
ENERJİ BAĞIMSIZLIĞI İÇİN ZONGULDAK’IN KAYNAĞINA SAHİP ÇIKIN
Zonguldak ve havzasının Türkiye’nin taş kömürü ihtiyacının önemli bir kısmını karşılayabilecek potansiyele sahip olduğunu belirten Yavuzyılmaz, daha fazla üretim ve istihdam çağrısı yaptı: “Taş kömürü millî servettir. Bu servet, hem enerji bağımsızlığımız hem de bölgesel kalkınma için değerlidir. Şu an TTK, son derece stratejik ödeme sahip demir – çelik sanayimizin ihtiyacının çok küçük bir miktarını karşılıyor, geri kalanı ithal ediliyor. Yerin altında milyonlarca tonluk taşkömürü varken biz büyük maliyetler ile kömürü ithal ediyoruz. Dolayısıyla Zonguldak'taki üretimin bir an önce arttırılması, hem ülke hem bölge ekonomisine kazandırılması gerekiyor.”
