Bu göç eden topluluklardan biri de Antik Yunan şehir devletlerinden Megaralılardı. Zonguldak topraklarına kadar uzanan bu göç, binlerce yıl öncesine dayanıyor.
MEGARALILAR KİMDİ VE NEREDEN GELDİLER?
Megaralılar, günümüz Yunanistan’ının doğusunda, Atina yakınlarında yaşayan bir halktı. Helen uygarlığına ait olsalar da Atinalılar, Spartalılar ve Megaralılar ayrı şehir devletleri olarak birbirlerinden bağımsızdı. Aralarındaki çatışmalar nedeniyle Megaralıların, M.Ö. 7. yüzyılda yaşadıkları bölgeden kaçarak Batı Anadolu, Marmara ve Karadeniz kıyılarına göç ettikleri biliniyor.
ZONGULDAK’A GELİŞLERİ M.Ö. 675 YILINA DAYANIYOR
Tarihi kaynaklara göre Megaralıların Zonguldak’a ilk ayak bastıkları tarih M.Ö. 675 olarak kabul ediliyor. Bu da onların bölgeye gelen ilk Yunan topluluğu olmadığını gösteriyor. Çünkü Filyos Antik Kenti'nin temelleri M.Ö. 700’lü yıllara kadar uzanıyor. Bölge, Megaralılardan yüzyıllar önce Hattiler, Hititler, Paflagonlar ve Kimmerler gibi kadim topluluklara da ev sahipliği yapmıştı.
"MEGARA"NIN ANLAMI VE KÜLTÜREL MİRASI
“Megara” kelimesi eski Yunancada “büyük ev” anlamına geliyor. Günümüzde hâlâ kullanılan “mega” sözcüğü buradan türemiştir. Bu halk, şehir devleti kültürünün öncülerindendi. Denizcilikteki üstünlükleri ve ticaret kabiliyetleri sayesinde gittikleri yerlerde hızla etkinlik kazandılar.
HERAKLEIA PONTİKA'NIN KURUCULARI OLDULAR
Megaralıların Zonguldak’a gelişlerinden yaklaşık 100 yıl sonra, M.Ö. 560’ta Herakleia Pontika (bugünkü Karadeniz Ereğli) şehir devletini kurdukları tahmin ediliyor. Bu devletin uzun yıllar tiranlık (tek kişinin yönetimi) sistemiyle yönetildiği biliniyor. Deniz ticaretine dayalı bu yapı, bölgedeki tarım topluluklarına şehircilik anlayışını da getirdi.
YERLİ HALKLA ETKİLEŞİM VE SİYASİ DEĞİŞİM
Batı Karadeniz’in bereketli toprakları, Megaralıların tarım faaliyetleriyle birleşince bölgede refah arttı. Ancak bu hâkimiyet kalıcı olmadı. M.Ö. 400’lü yıllara gelindiğinde yerli halk olan Mariandinler, bölgedeki üstünlüğü ele geçirdi ve Megaralıların etkisi azalmaya başladı.
ZONGULDAK’TA TARİHİ GÖÇLERİN ORTAK HİKÂYESİ
Zonguldak tarih boyunca yalnızca Megaralılara değil; Kırım’dan gelen Tatarlar, Çerkezler, Abazalar ve diğer topluluklara da ev sahipliği yaptı. Savaşlardan kaçan bu halklar, tıpkı Megaralılar gibi Zonguldak’ın köylerine yerleşti. Bugün kentte dört Tatar köyü bulunması, bu göçlerin kalıcı izler bıraktığını gösteriyor.
