Gazeteci Orhan Akyüz’ün haberine göre, Baltaş, sosyal medya Facebook platformundan “Dünyanın En Büyük Fayları” başlıklı yaptığı paylaşımında, şu ifadeleri kullandı:
“New York Times, ‘yakın tarihin en kötü insani felaketlerinden birinin gerçekleşebileceği’ uyarısıyla Science adlı bilimsel makale yayımlayan dergideki araştırmaya dayanarak yaptığı haberde, Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde Nisan 2025’te oluşan ‘İstanbul’da hissedilen 6.2 büyüklüğündeki depremin zincirin son halkası olduğu ve İstanbul adeta nişan alınmış durumda’ ifadelerini kullandı.
Yakın Tarihin En Büyük İnsani Felaketlerinden…! Yıkım Kuvvetleridir!
Buradan hareketle Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın, dünyanın en büyük fayları arasındaki yerini bu yazıda değerlendirdim.
Fay hatları, dünya kabuğunu oluşturan tektonik plakaların birleştiği, aşındığı veya ayrıldığı sınırlardır. Bu doğal özellikler, manzaraları şekillendiren, dağları meydana getiren ve depremleri tetikleyen güçlü oluşturma ve yıkım kuvvetleridir.
Dünyanın Dinamik Doğasının…!
Fay hatları yalnızca gezegenin coğrafyasını tanımlamakla kalmaz, aynı zamanda dünyanın dinamik doğasının bir hatırlatıcısı olarak da hizmet eder. Dünya genelinde çok fazla aktif fay zonu bulunmasına karşın en büyük 10 fay hattını büyüklüklerine göre sıralayalım.
San Andreas Fayı!
Kaliforniya'da yaklaşık 1287 kilometre boyunca doğrultu atımlı olarak uzanan San Andreas Fayı, Pasifik ve Kuzey Amerika tektonik levhaları arasındaki sınırı belirler. Fay, Los Angeles ve San Francisco gibi büyük şehirlerden geçer.
Doğu Afrika Rifti!
Doğu Afrika Rifti (Rift: iki karasal levhanın birbirinden uzaklaşması sonucu oluşan yarık); Kızıldeniz'den Mozambik'e kadar yaklaşık 6437 kilometre uzanan geniş bir fay hattı sistemidir. Belirgin yamaçlar, volkanik aktivite ve derin göllerle tanımlanan bu rift güncel olarak Afrika kıtasını aktif olarak ayırmaktadır.
Alpine Fayı!
Alpine Fayı; Yeni Zelanda'da bulunan bu fay, yaklaşık 500 kilometre uzunluğunda bir doğrultu atımlı faydır. Bu fay, Pasifik ve Avustralya tektonik levhaları arasındaki sınırı belirlemektedir.
Kuzey Anadolu Fayı!
Kuzey Anadolu Fayı; Türkiye'de bulunan Kuzey Anadolu Fayı yaklaşık 1200 kilometre uzunluğundadır ve dünyadaki en aktif fay hatlarından biridir. Bu doğrultu atımlı fay, önemli yıkım ve can kaybına neden olan 1999 İzmit depremi de dâhil olmak üzere çok sayıda yıkıcı depremin kaynağı olmuştur.
Ölü Deniz Fayı!
Ölü Deniz Fayı; Orta Doğu'da Kızıldeniz'den başlayarak Türkiye'ye kadar uzanan yaklaşık 1000 kilometre uzunluğunda bir fay hattıdır. Arap Plakasını Afrika Plakasından ayıran bu fay hattı, deniz seviyesinden 1412 fit aşağıda, Dünya yüzeyininin en alçak noktası olan Ölü Deniz çukurluğunun oluşumundan sorumludur.
Cascadia Dalma Zonu!
Cascadia Dalma Zonu; Pasifik Okyanusunun kuzeybatı kıyısında bulunan Cascadia Dalma Zonu yaklaşık 1000 kilometre boyunca uzanır. Bu devasa itme fayı, Juan de Fuca Levhası ile Kuzey Amerika Levhası arasındaki sınırı belirler. Pasifik Okyanusu boyunca taşma dalgalarına (tsunamilere) neden olan fay tahmini olarak 9.0 şiddetinde depremleri üretme kapasitesine sahiptir.
San Ramon Fayı!
San Ramon Fayı; Şili'de bulunan San Ramon Fayı, And Dağları etekleri boyunca yaklaşık 600 kilometre uzanır ve Nazca ile Güney Amerika levhaları arasındaki sınırı belirler. Bu fay, dünyanın en yüksek dağlarından bazıları olan And Dağları'nın yükselmesine neden olmuştur.
Denali Fayı!
Denali Fayı; Alaska'da bulunan Denali Fayı yaklaşık 195 kilometre uzunluğunda olup, Alaska Sıradağlarının tabanı boyunca uzanır. Kuzey Amerika'nın en yüksek dağı olan Denali'ye ev sahipliği yapan Alaska Sıradağları'nın yükselmesine neden olmuştur.
San Andreas Dönüşüm Sistemi!
San Andreas Dönüşüm Sistemi; Birbirlerine bağlı bir fay ağlarından oluşan bu sistem, Kaliforniya'da yaklaşık 1290 kilometre boyunca uzanmaktadır. San Andreas Fayı'nın yanı sıra Hayward ve Garlock gibi diğer büyük fayları da içermekte olan bu sistem, Kaliforniya'nın dağlarını ve vadilerini şekillendirmiştir.
Doğu Pasifik Yükseltisi!
Doğu Pasifik Yükseltisi; Pasifik Okyanusu tabanı boyunca uzanan ve yaklaşık 10 bin kilometre uzunluğunda olan Doğu Pasifik Yükseltisi, tektonik plakaları birbirinden ayrılarak yeni okyanus kabuğunun oluşmasını sağlayan ayrışan bir sınırdır. Geleneksel bir fay hattı gibi olmasa da, çok büyük ölçekli olması ve sürmekte olan jeolojik aktivitesi nedeniyle Dünya'nın tektonik sisteminin kritik bir bileşenidir.”
