PİYANO RESİTALİ VE FOTOĞRAF SERGİSİNE KISKANDIRAN GÖRÜLMEYE DEĞER YOĞUN İLGİ PARMAK ISIRTTI
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk İli olmasının yanı sıra emeğin başkenti kömür kent olarak da bilinen Zonguldak’ın gazetecilerinden Orhan Akyüz’ün haberine göre, Zonguldak Valiliği’nin onayıyla Paydaş Eğitim ve Kültür Sanat Derneği organizasyonuyla Üzülmez Kültür Vadisi Rombaki Lavuarı’nda bugün öğleden sonra (15 Haziran 2025 Pazar) gerçekleştirilen Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEUN) Devlet Konservatuvarı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Şahin Akıncı’nın sunduğu “Tarihin Gölgesinde Piyanodan Müzikal Esintiler” ile konserden bir saat öncesinde fotoğrafçı Nadir Özsoy’un “Devri Alem Fotoğraf Sergisi”nde yer alan birbirinden değerli tablolardaki 25 adet eserinin çok sayıda vatandaşlar tarafından kıskandıran görülmeye değer muhteşem ilgisi parmak ısırttı.
KENDİLERİNİ TANITTILAR
BEUN Devlet Konservatuvarı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Şahin ile fotoğrafçı Nadir Özsoy, programa katılanlara hitap ederek kendilerini tanıttılar.
RÖLÖVE DANIŞMANI EKREM MURAT ZAMAN, DOLU DOLU PROJENİN TARİHÇESİNİ ANLATTI
Paydaş Eğitim ve Kültür Sanat Derneği Başkanı Önder Küçüköner’in talebi üzerine “Üzülmez Kültür Vadisi, Lavuar ve Atölye Binaları Koruma ve Yeniden İşlevlendirme Projesi’’nin Rölöve Danışmanı Zonguldak Endüstri Tarihi Araştırmacısı ve Maden Mühendisi Ekrem Murat Zaman, piyano resitalinin başlangıcı öncesinde katılımcılara hitaben, şöyle konuştu:
“Burası 1851 Dekovil Hattı-İngilizler (Zonguldak-Kerpiçlik) arasında Üzülmez Deresi kenarında 63 ruhsat numaralı ocak (Derebaca, Kemerbaca, Dağbaca) sahibi Dolesiya Rombaki-Panopoulos ortaklığıdır. Yıllara göre süreçte 1896 ilk ahşap lavuarı, 1907 taş bina-lavuar eski atölye, 1926-1937 Türkiş Lavuarı, 1937-1957 EKİ (Ereğli Kömürleri İşletmesi) Lavuarı, 1957-2000 Üzülmez Atölyesi (Mekanizasyon), 2009 koruma kararı, 2017 rölöve ve 2018-2023 restorasyon oldu.
Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Üzülmez Müessese Müdürlüğü’ne ait 10 bin 641 metrekare alan ve bu alan içinde bulunan tarihi değer taşıyan iki yapı, 2016’da harabe durumdaydı. Üzülmez Vadi Projesi adıyla 2917’de çalışmaları başlatılan bu ‘Kültür Sanat Alanı’nı Zonguldak’a kazandırılmasını sağlayan Zonguldak İl Özel İdaresi Genel Sekreteri sayın Ahmet Güral Karayılmaz’a ve beraberindeki çalışanlarına bir ‘kent hakkı savunucusu’ olarak Zonguldaklılar adına teşekkür ediyorum. Burası mutlaka ‘Kültür Sanat Merkezi’ olmalıdır.”
Ekrem Murat Zaman, konuşmasını tamamlamasının ardından programa katılanlar tarafından coşkuyla karşılandı.
VALİYE TEŞEKKÜR
Paydaş Eğitim ve Kültür Sanat Derneği Başkanı Önder Küçüköner, yaptığı açıklamada, organizasyonu düzenlemelerinde desteklerini esirgemeyen başta Zonguldak Valisi sayın Osman Hacıbektaşoğlu’na ve nezdinde yardımcı olan yetkililerin tümüne teşekkür ettiğini dile getirdi.
Programa, Zonguldak Kent Konseyi Başkanı Birhan Şahin’in yanı sıra çok sayıda vatandaş katıldı, ikramlarda bulunuldu.
ÜZÜLMEZ KÜLTÜR VADİSİ, LAVUAR VE ATÖLYE BİNALARI KORUMA VE YENİDEN İŞLEVLENDİRME PROJESİ
Zonguldak’ta, turizm sektörüne kazandırılması için “Üzülmez Kültür Vadisi, Lavuar ve Atölye Binaları Koruma ve Yeniden İşlevlendirme Projesi’’nin yapımına yönelik adımlar atılmıştı. Bu kapsamda da TTK’ya daha önce ait olan Üzülmez Atölyesi ve Türkiye’nin ilk Lavuarı (kömür yıkama ve zenginleştirme tesisi) alanı Zonguldak İl Özel İdaresi’ne devredilmişti.
Zonguldak’ın merkez ilçeye bağlı Asma Mahallesi’ndeki Hazine adına kayıtlı 1619 ada, 18 parselin 10641,37 metrekarelik kısmı Zonguldak Milli Emlak Müdürlüğü’nce Zonguldak İl Özel İdaresi adına tahsis edildi. Bu taşınmaz üzerinde Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 17.02.2009 tarih ve 1189 sayılı kararı ile tescil edilen endüstriyel amaçla inşa edilmiş Mekanizasyon Atölyesi ve eski Lavuar binası bulunmaktadır. Eski Üzülmez Atölyesi ile bir dönem Üzülmez Atölyesi Mekanizasyon binası olarak kullanılan eski Lavuar binasına işlev kazandırılarak, parsel üzerinde kamusal açık alanlar yaratmak suretiyle kent hayatına ve sosyal yaşama ivme kazandırılması amaçlandı. Proje kapsamında; Tescilli Kültür Varlığı olan Üzülmez Eski Mekanizasyon Atölyesi ve eski lavuar binasının rölöve, restitisyon ve restorasyon projeleri hazırlattırılmış, Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nca da onaylandı.
RESTORASYON PROJESİNDE NELER VAR?
Restorasyon projesinde; eski lavuar binasının Zonguldak Jeoparkı Ziyaretçi Merkezi, atölye binasının müze restoran olarak işlevlendirilmesi, atölye binası altında kafeterya ve hediyelik eşya dükkanları ile yöresel ürünler satış birimi, açık alanlarda ise çocuk parkı, otopark ve çok amaçlı gösteri alanı yapılması planlandı. Biraz daha açarsak Üzülmez Kültür Vadisi içerisinde kalan eski lavuar binası Zonguldak Kömür Jeoparkı Müzesi olarak kullanılacaktır. Müze içinde Zonguldak’ın doğası, tarihi, iklimi ve biyoçeşitliliği, taş kömürü ve karbonifer dönemi, jeolojik olaylar, Zonguldak kömür jeoparkı ve jeoparklar hakkında bilgilendirmeler yapılacaktır. Biyolojik ve jeolojik maketler, tahnitler, jeolojik eserler, fosiller, sergilenecek, karbonifer döneminin canlandırıldığı bölüm ve bilgilendirme panoları yapılacak. Müze içinde objeler ile teşhir tanzim ekipmanları sergilenmesi bekleniyor.
PROJEYE 2020’DE BAŞLANDI!
Bu arada 14.07.2020’de ihale edilen projeye, 25.09.2020 tarihinde başlandı.
Zonguldak Valiliği İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği ve Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı (BAKKA) arasında imzalanan protokol ile çalışmalar yapıldı, ayrıca burada da TTK’ya ait 16 dönüm bir arazi var.
Projede biri lavuar diğeri de atölye binaları olmak üzere eski eserler yer almaktadır. Restorasyon çalışmaları yapılan projede yer alan tesisler eskiden TTK'ya ait kömür yıkama ve işleme tesisleriydi, bunlar özellikle kömür üzerine müze olarak kullanılacaktı. Restoran, servis alanları, çok amaçlı konferans salonları ve fuaye alanı ile işletme tarzında geniş bir rekreasyon alanı var, geniş kapsamlı bu projenin hayata geçirilmesiyle kentin turizmine önemli katkılar sağlayacağı bekleniyor.
ZONGULDAK’IN ENDÜSTRİYEL MİRASI OLARAK TURİZM SEKTÖRÜNE KAZANDIRILMASI PLANLANIYOR!
Zonguldak'ta kentin sosyal ve ekonomik hafızasında önemli yer edinen endüstri yapılarının, görsel önemlerine, dönemlerine ait niteliklerine ve şehrin endüstriyel tarihine dikkat çekmek amacıyla atıl vaziyetteki eski lavuar binası ve atölye binalarının işlev kazandırılması amacıyla hayata geçirilen Üzülmez mevkindeki ‘Üzülmez Kültür Vadisi, Lavuar ve Atölye Binaları Koruma ve Yeniden İşlevlendirme Projesi’nin Zonguldak’ın endüstriyel mirası olarak turizm sektörüne kazandırılması hedefleniyor.
ŞU ANA KADAR TIK YOK
Ancak şu ana kadar tık yok, bunların hemen hemen hiçbiri hayata geçirilmiş değil, neyin beklendiği, ne yapılmak istendiği ise muamma. Dört gözle buranın ‘Kültür Sanat Merkezi’ olması bekleniyor, yetkililerin dikkatine, nokta.
MUHABİR: Orhan Akyüz
