ÇOCUK İŞÇİLİK SORUNU: KATMANLI VE CAN ALICI BİR TOPLUMSAL SALGIN HALİNE GELDİ
İyi Parti Zonguldak İl Başkanı Yavuz Erkmen’den 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü Mesajı
İyi Parti Zonguldak İl Başkanı Yavuz Erkmen, 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, çocuk işçiliğinin sadece bir ekonomik ya da sosyal sorun olmadığını, çok boyutlu ve karmaşık bir problem olduğunu vurguladı. Erkmen, “Çocuklarımızın eğitim, sağlık ve sağlıklı gelişim haklarından mahrum kalması, onları sömürünün en ağır yüzüyle karşı karşıya bırakıyor” dedi.
Yoksulluk, göç, eğitim imkanlarının yetersizliği, işsizlik, denetimsizlik ve yasal boşlukların birleşimi, çocuk işçiliğinin artmasında başlıca sebepler olarak gösteriliyor. Ekonomik krizle beraber, çocukların çalışma hayatına erken katılım oranı ciddi biçimde yükseldi. 2020 yılında %16.2 olan 15-17 yaş grubu çocukların iş gücüne katılım oranı, 2024 yılında %24.9’a ulaştı.
EĞİTİMİN DIŞINA ÇIKAN ÇOCUKLARIN SAYISI ARTIYOR: “ORTAÖĞRETİMDE OKULLAŞMA %88’E DÜŞTÜ”
Erkmen, çocukların eğitim hayatından kopuşunun da alarm verdiğini belirtti. 2023-2024 eğitim döneminde ilkokulda okullaşma oranı %95 iken, ortaöğretimde bu oran %88’e gerilemiş durumda. Orta öğretimden erken ayrılmalar, çocukların iş hayatına daha erken ve zor koşullarda katılmasına yol açıyor.
ÖLÜMLER VE AĞIR İŞ KOŞULLARI: “2013-2024 ARASINDA 742 ÇOCUK İŞÇİ ÖLDÜ”
Erkmen, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi raporlarına dikkat çekerek, 2013-2024 yılları arasında 0-14 yaş aralığında 256, 15-17 yaş aralığında ise 486 çocuk işçinin hayatını kaybettiğini söyledi. 2025’in ilk dört ayında ise 23 çocuk işçinin yaşamını yitirdiğini vurguladı.
Tarım/orman sektörü, çocuk işçiliğinin en yoğun olduğu alan olurken, inşaat ve metal sektörlerinde de çocuk işçi ölümleri dikkat çekiyor. “Soframıza gelen yiyeceklerden, giydiğimiz kıyafetlere kadar gündelik hayatımızda çocuk emeği var” diyen Erkmen, bunun önüne geçmek için yasal düzenlemelerin ve denetimlerin çok daha sıkı uygulanması gerektiğini ifade etti.
YASAL DÜZENLEMELER VE DENETİMİN GÜÇLENDİRİLMESİ ŞART
İyi Parti İl Başkanı, iş kanununda yer almayan ve çocukların yoğun çalıştığı küçük ölçekli tarımsal işletmeler gibi alanların da mevzuata dahil edilmesi gerektiğini belirtti. Çocuk işçiliğini önleyici, koruyucu ve destekleyici yasal düzenlemelerin acilen yapılması gerektiğini ve bu yasalara uyulmasının kararlılıkla denetlenmesinin zorunlu olduğunu söyledi.
MESLEKİ EĞİTİMDE MESEM MODELİNE ELEŞTİRİ: “ÇOCUKLAR STAJ MERKEZİ DEĞİL, EĞİTİM MERKEZİ OLMALI”
2023-2024 Milli Eğitim Bakanlığı verilerine göre, Mesleki Eğitim ve Sanayi İşbirliği Merkezleri (MESEM) kapsamındaki öğrenci sayısı 385.956’ya ulaştı. Ancak Erkmen, bu sistemin çocukları “işçi bulma kurumu” haline getirdiğini ve yoksulluk nedeniyle çocukların zorunlu olarak çalışmaya itildiğini ifade etti. Meslek liselerinin gerçek ve nitelikli mesleki eğitim sunması gerektiğini, staj alanlarının çocukların gelişimine uygun koşullarda olmasının zorunlu olduğunu söyledi.
Çalışma koşullarının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müfettişleri tarafından düzenli olarak denetlenmesi, staj merkezlerinin belirli kriterlere göre seçilmesi ve kurallara uymayan işletmelere etkin yaptırımlar uygulanması gerektiğini vurguladı.
ÇOCUKLARIN ÜSTÜN YARARI GÖZETİLMELİ: “HER ÇOCUK BİREY OLARAK KORUNMALI”
Erkmen sözlerini şu ifadelerle sonlandırdı: “Unutmayalım ki, her çocuk kaç yaşında olursa olsun bir bireydir. Çocukluk dönemi, birey olma yolunda fırsatlarla dolu bir süreçtir. Devlet ve toplum olarak görevimiz, çocukların önündeki engelleri kaldırmak ve onları en iyi şekilde destekleyerek kendilerini gerçekleştirmelerini sağlamaktır. Çocuk işçilik kabul edilemez, ‘Çocuk işçi olmaz!’ demek zorundayız.”
Yavuz Erkmen’in çağrısı net: Çocukların işçi olarak değil, eğitim alan, sağlıklı büyüyen bireyler olarak geleceğe hazırlanması için hem yasal hem toplumsal tüm tedbirler ivedilikle hayata geçirilmeli.
